က်င္ အားကစားပညာ

က်င္ အားကစားပညာ

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိူင္ငံတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအသီးသီးမွာ ရိုးရာအားကစားနည္းမ်ား ရွိၾကသည္။ အလားတူ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာလည္း အားကစားနည္းမ်ား စြာရွိသည့္ အနက္ထင္ရွားသည့္ အားကစားနည္း တစ္ခုမွာ “ က်င္ “ အားကစားနည္း ပင္ျဖစ္သည္။

“က်င္”ပညာသည္တုတ္၊ဓါး၊လက္နက္မ်ားကို မကိုင္ေဆာင္ဘဲ တစ္ဘက္ ရန္သူကို မိမိ လက္၊ ေျချဖင့္ တိုက္ ခိုက္ အႏိုင္ ယူေသာ နည္း ပညာ ျဖစ္၏။ လက္၊ ေျခ ျဖင့္ တုိက္ခိုက္သည္ဆိုေသာ္ လည္း လက္သီးႏွင့္ ထိုး ျခင္း၊ ေျခေထာက္ျဖင့္ကန္ေက်ာက္ျခင္းမ်ဳိးကားမျပဳလုပ္ရဘဲ က်င္ပညာသားပါပါျဖင့္ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႔စြာ တစ္ဖက္ သူကို အႏိုင္ယူေသာ နည္းပင္ျဖစ္၏။

က်င္ပညာသည္ ရခိုင္ရိုးရာ အားကစားနည္းအစစ္ျဖစ္သျဖင့္ က်င္ပညာအေၾကာင္းကို တေစ့တေစာင္း ေလ့ လာတင္ျပလိုပါသည္။

က်င္အားကစားပညာသည္ စာတစ္ေစာင္၊ ေပ တစ္အုပ္အျဖစ္ သီးျခားရပ္တည္၍မရွိခ့ဲေသာ္လည္း သက္ၾကီး ရြယ္အို ရခိုင္အမ်ဳိးသားၾကီးမ်ားက မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္မ်ား လက္၀ယ္သို႔ က်င္ ပညာ ရပ္မ်ားကို လက္ဆင့္ ကမ္း ေပးခ့ဲၾက၏။ ရခိုင္ရိုးရာ ပညာရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ စဥ္လာ မပ်က္၊ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္လာခ့ဲ သည္ မွာ ယေန႔တိုင္ျဖစ္သည္။

က်င္အားကစားပြဲေတာ္

က်င္အားကစားပြဲေတာ္ကို အျခားေသာပြဲမ်ားႏွင့္ တြဲဘက္၍ က်င္းပၾကသည္။ လက္ထပ္ မဂၤလာပြဲ၊ ဘုရားပြဲေတာ္၊ ေညာင္ေရသြန္းပြဲ၊ ေလွျပိဳင္ပြဲ၊ ရွင္ျပဳရဟန္းခံပြဲ၊လြတ္လပ္ေရး ပြဲေတာ္၊ ျပည္နယ္ေန႔ပြဲေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးပ်ံ စ်ာပနပြဲေတာ္ႏွင့္ ရိုးရာအားကစားဖိတ္ေခၚပြဲ မ်ားတြင္ တခမ္းတနား စည္ကား သိုက္ျမိဳက္ စြာ က်င္းပေလ့ရွိၾက၏။ က်င္ပြဲမပါလွ်င္ မျပီးပါ၊ ပြဲ မွန္ လွ်င္ က်င္ပြဲ ပါရျမဲျဖစ္သည္။

က်င္သန္

က်င္အားကစားသမားမ်ားကို“က်င္သန္”ဟုေခၚသည္။ က်င္သန္ဘြဲ႔ရရွိထားေသာပုဂၢိဳလ္တို႔ကို လူထု ပရိသတ္က ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသည္။

က်င္သန္အမ်ဳိးမ်ဳိး

က်င္သန္မ်ားကို အမ်ဳိးအစားအလိုက္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားၾကသည္။ ပြဲၾကီးမ်ားတြင္ေရႊေမာင္းရ ထားေသာ က်င္သန္ကို ေရႊေမာင္းရက်င္သန္ ဟုေခၚသည္။ အလားတူ ေငြေမာင္းရထားေသာ က်င္သန္ကို ေငြေမာင္းရ က်င္သန္ဟုေခၚသည္။

က်င္သန္မ်ားသည္ အေပ်ာ္တမ္း က်င္သန္မွ တစ္ဆင့္ ေငြေမာင္းတန္း၊ ေရႊေမာင္းတန္းသို႔ တက္ကာ ကစားခြင့္ရွိလာၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေငြေမာင္းမရေသးေသာ က်င္သန္ကို ေရႊေမာင္းတန္း သို႔ တက္ကစား ခြင့္မျပဳ။ ေငြေမာင္းမ်ားစြာ ရရွိထားေသာ က်င္သန္ကို ေရႊေမာင္းတန္းသို႔တစ္ဆင့္ တက္ကာ ကစားခြင့္ ေတာင္းဆိုလာလွ်င္ ခံုသမာဓိအဖြဲ႔က သူ၏ကစားပညာႏွင့္ ကာယဗလကို အကဲခတ္၍ ကစားခြင့္ျပဳၾကသည္။

က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔

က်င္အားကစားပြဲေတာ္ က်င္းပရန္ ေရွးဦးစြာ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းထားရသည္။ ခံုသမာဓိ အဖြဲ႔တြင္ အဖြဲ႔၀င္(၁၅) ေယာက္ထိ ပါ၀င္ႏိုင္သည္။

က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔သည္ က်င္သန္အခ်င္းခ်င္း အျငင္းအခံုျဖစ္ၾကရာ၌ က်င္ဒိုင္မ်ားက တညီတညြတ္ တည္း အျပီးသတ္ဆံုးျဖတ္မေပးႏိုင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေနာက္ဆံုးအာဏာပိုင္အဖြဲ႔ အေနျဖင့္ အဆံုး အျဖတ္ေပးႏိုင္ေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။

က်င္ဒိုင္လူၾကီးမ်ား

က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔က က်င္ဒိုင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ၾကရ၏။ က်င္ဒိုင္သည္ လ်င္ျမန္ျဖတ္လတ္ျပီး က်င္ အားကစားသမား(က်င္သန္)မွ အနားယူထားသူျဖစ္ရမည္။ က်င္ဒိုင္လူၾကီးမ်ားကို က်င္ပြဲၾကီး၊ ငယ္ အလိုက္ ေလးေယာက္(သို႔မဟုတ္) ေျခာက္ေယာက္ကိုေရြးခ်ယ္ထားရသည္။က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔ ၀င္ လူၾကီး မ်ားႏွင့္ ဒိုင္လူၾကီးတို႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သာ ေနာက္ဆံုးအတည္ျဖစ္ရသည္။

က်င္တလင္း အဂၤါရပ္မ်ား

က်င္ပြဲက်င္းပေသာ ေျမကြက္ကို က်င္တလင္းဟုေခၚသည္။ ေျမကြက္သည္ မခံုးလြန္း၊ မမို႔လြန္း၊ မနိမ့္လြန္း၊ ေက်ာက္ခဲ၊ သစ္ငုတ္၊ သစ္ျမစ္မ်ား က်င္းရွင္းကာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ ညီညာ ျပန္႔ျပဴးျပီး သဲေျမ မ်ား ျခင္း စေသာ အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုရမည္ျဖစ္သည္။

သဲေျမရွားပါးသည့္ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ ညီညာေျပျပစ္ေသာ ရႊံ႕၊ ႏွံုးေျမကို ေရြးခ်ယ္ရသည္။ ရႊံ႕မွာ မေပ်ာ့ရ။ ေက်ာက္၊ သစ္ငုတ္ စေသာ အျပစ္မ်ား ကင္းရွင္းရပါမည္။ အကယ္၍ လိုအပ္ပါက ဖြဲ၊သဲမ်ား ခင္း ေပးၾကရသည္။

က်င္တလင္းအက်ယ္အ၀န္း

က်င္တလင္းသည္ စက္၀ိုင္းသ႑ါန္ ျဖစ္သည္။ အနည္းဆံုး ေပ(၂၀၀) ခန္႔က်ယ္၀န္းရမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ က်င္တလင္းမွာ ပြဲၾကီးလွ်င္ ပြဲၾကီးအေလ်ာက္ က်ယ္၀န္းရသည္။ ပြဲငယ္လွ်င္ လည္း ပြဲႏွင့္ လိုက္ ဖက္ညီေအာင္စီစဥ္ရသည္။

က်င္ကြင္းသတ္နည္း

တစ္ၾကိမ္တစ္ခါမွ က်င္ပြဲမက်င္းပေသးေသာ ေျမကြက္တြင္ က်င္ပြဲက်င္းပလိုေသာအခါ ေရွးဦးစြာ က်င္တလင္းကို ကြင္းသတ္ေပးရသည္။ ကြင္းသတ္လိုေသာ အခါ အသက္အရြယ္ ၾကီးရင့္ေသာ အမ်ဳိးသား တစ္ေယာက္ကို ခါးေတာင္းက်ဳိက္ေစျပီး က်င္တလင္း ပတ္လည္ကို လွည့္လည္ကာ တစ္ပတ္ျပည့္ေအာင္ က်င္ကြင္းျပရသည္။ ယင္းသုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းကိုပင္ က်င္ကြင္း သတ္သည္ဟု ေခၚသည္။

က်င္ကြင္း အသစ္သည္ က်င္သန္မ်ားအတြက္ အနည္းႏွင့္အမ်ား အနာတရျဖစ္တတ္သည္။ ဥပမာ – လက္က်ဳိးျခင္း၊ ေျခေထာက္က်ဳိးျခင္း၊ နံရိုးက်ဳိးျခင္း၊ ေျခဆစ္လက္ဆစ္လြဲျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္တတ္သည္။

က်င္တလင္းတြင္ပါ၀င္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား

က်င္းတလင္းပတ္လည္မွာ ဓနိ စသည့္အရာမ်ားႏွင့္ မိုးကာျပီး ရာဇမတ္မ်ားကာထားရပါမည္။ မ႑ပ္ ၾကီးကိုလည္း ေဆာက္လုပ္ထားရသည္။ မ႑ပ္မွာ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ေနရာ၊ လူၾကီးမင္းမ်ား ေနရာႏွင့္ က်င္ခံု သမာဓိအဖြဲ႔ ဆုေပးေနရာတို႔ ပါ၀င္ၾကပါသည္။

ခါးစည္းဖ်င္

က်င္သန္မ်ား၏ ခါးေတာင္းက်ဳိက္ရာ၌ အသံုးျပဳစည္းေႏွာင္ရန္ အနံ ၅လက္မ၊ အလ်ား ၄ ေပ ခန္႔ရွိ ဖ်င္စဆယ္ခု။ ယင္းဖ်င္စကို ခါးစည္းဟုေခၚသည္။

ခါးစည္းဖ်င္၏အေရာင္

ခါးစည္းဖ်င္စကို အေရာင္ေလးမ်ဳိးခြဲျခားသတ္မွတ္ထား၏။ ယင္းတို႔မွာ အနီ၊ အနက္၊ အ၀ါႏွင့္ အျဖဴ ေရာင္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

ယင္းသို႔ အေရာင္ခြဲဲျခားထားရျခင္းမွာ ေရႊေမာင္းတန္းအတြက္ အနီေရာင္ႏွင့္ အနက္ေရာင္။ေငြေမာင္း တန္းအတြက္ အ၀ါေရာင္ႏွင့္ အနီေရာင္။ အျဖဴေရာင္မွာ အေပ်ာ္တမ္း က်င္သန္မ်ား အတြက္ ျဖစ္ သည္။

တစ္ခါတစ္ရံ အျဖဴေရာင္ႏွင့္ အနီ၊ အ၀ါေရာင္ႏွင့္ အျဖဴတြဲျပီး အေပ်ာ္တမ္းက်င္သန္မ်ား အတြက္ ပြဲစဥ္ အ လိုက္ အသံုးျပဳသည္လည္းရွိ၏။ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ ခါးစည္းအတြက္ အျပာေရာင္ ဖ်င္စ ကိုလည္း အသံုး ျပဳသည္။

က်င္ပြဲက်င္းပရာတြင္ အဓိကယွဥ္ျပိဳင္သူမ်ား

က်င္သန္ အငယ္တန္း၊ က်င္သန္ အၾကီးတန္း၊ က်င္သန္ အလတ္တန္း သံုးမ်ဳိးပါ၀င္ ယွဥ္ျပိဳင္ ၾကသည္။

(က) က်င္သန္အၾကီးတန္း

က်ားက့ဲသုိ႔ ခြန္အားဗလၾကီးျခင္း၊ လ်င္ျမန္ဖ်တ္လတ္ျခင္း၊ ဇြဲ၊ လံု႔လ၊၀ီရိယရွိျခင္း၊ ဇ၀န ဥာဏ္ ထက္သန္ျခင္း၊ စိတ္တည္ၾကည္ခိုင္ျမဲျခင္း၊ သတိၾကီးျခင္း၊ သတၱိရွိျခင္း၊ က်င္ပညာကို ကၽြမ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ျခင္း စေသာ ဂုဏ္သတၱိစြမ္းရည္ႏွင့္ျပည့္စံု၍ ေရႊေမာင္းတန္း၊ ေငြေမာင္းတန္း၌ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္သူမ်ား ျဖစ္ၾက သည္။

(ခ) က်င္သန္အလတ္တန္း

က်င္သန္အၾကီးတန္းတို႔၏ အရည္အခ်င္းကို အျပည့္အ၀ မမီေသးေသာ္လည္း က်င္အတတ္ ပညာကို ကၽြမ္းက်င္စြာတတ္ေျမာက္သည့္ ေငြေမာင္းတန္းတြင္ ၀င္ေရာက္မယွဥ္ျပိဳင္ ေသးေသာ က်င္သန္မ်ား၊ ၀ါသနာအရ အေပ်ာ္တမ္း ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္သူ က်င္သန္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

(ဂ) က်င္သန္အငယ္တန္း

က်င္အတတ္ပညာကို သင္ၾကားခါစ၊ တတ္ေျမာက္ခါစ၊ က်င္ပြဲမ်ားတြင္ အေပ်ာ္တမ္း ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္သူ က်င္သန္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။

က်င္ဒိုင္တာ၀န္ႏွင့္ ၀တၱရားမ်ား

၁။ က်င္ဒို ပီသေအာင္ ခါးေတာင္းကို ေျမာင္ ေျမာင္(ျမဲျမံစြာ) က်ဳိက္ထားရမည္။(လံုး၀ဖိနပ္မစီးရ။)

၂။ က်င္သန္မ်ားအား က်င္မကိုင္မီက်င္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို လုိက္နာရမည္ဟု သတိေပး ေျပာၾကား ျပီးမွ က်င္တိုက္ေပးရမည္။

၃။ တစ္ေနရာတည္းတြင္ ရပ္မေနရ။(က်ားလိုသြားျပီး) က်င္ကိုင္ေနသူမ်ားကို မ်က္ေျခမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေနရမည္။ (က်င္ဒိုင္သည္ အေညာင္းေျပ ခဏတျဖဳတ္ဒူးေထာက္ကာ ထိုင္ႏိုင္သည္။)

၄။ က်င္သန္မ်ား တျပိဳင္တည္း ေဘးခ်င္းအတူတူ က်သြားခ့ဲလွ်င္ တစ္ဦးဦးအား ဆြဲထူျခင္း မျပဳရ။ အျပတ္ အ သတ္ႏိုင္သည္၊ က်သည္အထိ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္။

၅။ က်င္သန္မ်ား က်င္ကိုင္ေနစဥ္ တစ္ဖက္ဖက္ကို အားေပးေျမွာက္ေပးျခင္းး၊ အၾကံဥာဏ္ ေပးျခင္းမ်ား ကို လံုး၀မျပဳလုပ္ရ။

၆။ က်င္သန္မ်ားက်င္ႏိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ ရွံဳးသည္ျဖစ္ေစ၊ က်င္ဒိုင္မ်ားက ၀င္ေရာက္ ကာ”က်င္ကြင္းျခင္း” လံုး၀ မျပဳလုပ္ရ။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ (က်င္ပြဲမစမီႏွင့္ က်င္ပြဲျပီးဆံုးခ်ိန္တြင္ က်င္ဒိုင္မ်ား၊ က်င္ကြင္းခြင့္ရွိသည္။)

က်င္သန္မ်ားလိုက္နာရန္ အဓိကစည္းကမ္းခ်က္မ်ား

က်င္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ျပိဳင္ၾကမည့္ က်င္သန္မ်ားသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အဓိက စည္းကမ္းမ်ား ကို အတိအက် လိုက္နာၾကရပါမည္။

၁။ က်င္သန္ႏွစ္ဦးသည္ မိမိတို႔သေဘာတူညီခ်က္ရွိသည့္အတိုင္း ဖမ္းသူကဖမ္း၊ ခံသူကခံရပါမည္။ (သို႔ မဟုတ္) က်င္ဒိုင္လူၾကီး၏ အစီအစဥ္ကိုနာခံရပါမည္။ ေရွးက ပြဲစဥ္အတိုင္း လိုက္နာၾကရပါမည္။

၂။ က်င္တစ္တြဲသည္ စတင္ က်င္ကိုင္ရာမွာ ခံသူက အဖမ္းခံရန္အဆင္သင့္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်င္ပညာ နည္းစနစ္ျဖင့္ သိသာေစျပီးမွာသာ က်င္ဖမ္းသူက စတင္၍ ဖမ္းရပါမည္။

၃။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူကို ေျခမတင္မီ၊ ခံသူက ဖမ္းသူကို ေျမေပၚသို႔ပစ္မခ်ရ။ အကယ္၍ ပစ္ခ် ခ့ဲလွ်င္ က်င္ဖမ္းသူက်ခ့ဲေသာ္လည္း က်င္ခံသူက အျပန္ပစ္သျဖင့္ ခံသူကိုသာ အျပစ္ျပဳသူ အျဖစ္ အရွံဳးေပး ရမည္။

၄။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူကို ဖမ္းျပီး၊ ခံသူကို ေျခတင္ခ့ဲလွ်င္ က်င္ခံသူက ႏွစ္ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ရုန္းထြက္ ႏိုင္သည္။ ဖမ္းမရပါက ဖမ္းမရသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္။ သို႔ေသာ္က်င္ခံသူသည္ က်င္ဖမ္းသူ ေျခ မတင္မီ ရုန္းထြက္ေျပးျခင္းမျပဳရ။ က်င္ဖမ္းသူသည္ က်င္ခံသူအား ႏွစ္ၾကိမ္တိတိ ဖမ္းမရပါက က်င္ခံ သူ က တစ္ လွည့္ က်င္ဖမ္းသူအျဖစ္ ဆက္လက္၍ က်င္တိုက္ေပးရမည္။

၅။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူအား လက္ကိုဖမ္းကိုင္ျပီး ေျမေပၚသို႔တမင္ဆြဲခ်ခ့ဲေသာ္ ဆြဲခ်သူအား တရား မ၀င္ေၾကာင္း သတိေပးရမည္။ ျပန္လည္က်င္ကိုင္ေစရမည္။ျပန္လည္ကိုင္ရန္ျငင္းဆန္သူကိုအရွံဳး ေပးရမည္။

၆။ က်င္ကိုင္ရာတြင္ က်င္သန္မ်ားသည္ မိမိအတြက္ သဲကိုင္ႏိုင္ေသာ္လည္း ျပိဳင္ဘက္အား သဲႏွင့္ ေရာ ကာမကိုင္ရ၊ မပြတ္ရ။

၇။ က်င္ကိုင္ရာတြင္ လက္ေခ်ာင္းမ်ားကို လက္တစ္ေခ်ာင္းခ်င္းမကိုင္ရ။ စုေပါင္းကိုင္ႏိုင္သည္။ လည္မ်ဳိ ၀င္သီး(လည္ေစ့) ကိုညွစ္ကိုင္ျခင္း မျပဳရ။ မ်က္ေစ့၊ နားရြက္၊ ႏွာေခါင္း၊ ဆံပင္၊ ႏွဳတ္ခမ္းတို႔ကို ဆြဲကိုင္ျခင္း မ ျပဳရ။

၈။ က်င္တစ္တြဲသည္ အဖမ္းႏွစ္ၾကိမ္၊ အခံႏွစ္ၾကိမ္ျဖင့္ အရွံဳးအႏိုင္မေပၚခ့ဲေသာ္၊ ေနာက္ထပ္ တစ္ၾကိမ္ စီ က်င္ကိုင္ခြင့္ျပဳရမည္။ အရွံဳးအႏိုင္မရေသာ္ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔က သင့္ေတာ္သလိုစီစဥ္ဆံုးျဖတ္ေပး ရမည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ သံုၾကိမ္ဖမ္း၍ သံုးၾကိမ္ခံရသည္။

၉။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူကို မည္သည့္နည္းျဖင့္မဆို ဖမ္းျပီး ပစ္ခ်ႏိုင္သည္။ လက္ျပဳတ္ သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပဳတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ေအာက္ကက်သူကို အရွံဳးေပးရမည္။ က်င္ဖမ္းသူ သည္ ေအာက္ကက်ေသာ္ျငား လည္း က်င္ခံသူကို ျပန္ေအာင္ပစ္ႏိုင္ခ့ဲလွ်င္ ဖမ္းသူကို အႏိုင္ ေပးရမည္။

၁၀။ က်င္ဖမ္းသူႏွင့္ က်င္ခံသူႏွစ္ဦးစလံုး လက္ေျချပဳတ္ျပီး ျပိဳင္တူက်ခ့ဲလွ်င္အလ်င္ အျမန္ ထႏိုင္သူ အား အႏိုင္ေပးရမည္။

၁၁။ က်င္ကိုင္ရာတြင္ ႏွစ္ဦးစလံုး လက္မျပဳတ္ဘဲ အတူတူက်၍ အျပန္အလွန္လွိမ့္ေနၾကလွ်င္ အျပတ္ အသတ္ဖိထားႏိုင္သူကို အႏိုင္ေပးရန္ လံုေလာက္သင့္ေတာ္သည့္အခ်ိန္ထိ ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကရမည္။

၁၂။ က်င္ဖမ္းသူသည္ က်င္ခံသူ၏ ေနာက္ခါးကိုရရွိ၍ ခ်ီမထားႏိုင္လွ်င္ က်င္ဖမ္းသူကိုအႏိုင္ေပးရ ပါမည္။ အကယ္၍ က်င္ခံသူက ပစ္ခ်ႏိုင္ေၾကာင္းကို က်င္ဒိုင္မ်ားထံသေဘာတူညီခ်က္ ရယူခ့ဲလွ်င္ ဖမ္းသူက ပစ္ခ်ႏိုင္သည္။

၁၃။ က်င္ဒိုင္လူၾကီး၏ အျပဳအမူ အဆ့ုးအျဖတ္ကို မေက်နပ္ေသာ က်င္သန္သည္ က်င္ဒိုင္လူၾကီးမ်ား ကိုဆန္႔က်င္ျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ လံုေလာက္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ကို က်င္ခံု သမာဓိအဖြဲ႔ထံ ေစာဒက ၀င္ႏိုင္ သည္။ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ေနာက္ဆံုး အတည္ျဖစ္ေစရမည္။

၁၄။ က်င္သန္မ်ား က်င္္ပညာေပၚလြင္ေအာင္ က်င္ကိုင္ျပဳၾကရမည္။

၁၅။ က်င္အဖမ္းႏွင့္ က်င္အခံ က်င္သန္ႏွစ္ဦး သေဘာမမွ် ၀ိ၀ါဒျဖစ္ခ့ဲေသာ္ ေခါင္းပန္းလွန္ျပီး ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ ေပးရမည္။

၁၆။ လည္ပင္းႏွင့္ ေမးေစ့၊ နဖူး တို႔ကို တြန္းထားႏိုင္သည္။ ခြင့္ျပဳသည္။

၁၇။ ခါးေအာက္ပိုင္းႏွင့္လံုခ်ည္၊ ေဘာင္းဘီမ်ားကိုဆြဲကိုင္ျခင္း၊ေပါင္ၾကားသို႔လက္ထိုးျခင္းလံုး၀မျပဳ လုပ္ရ။

၁၈။ ေပါင္ထမ္း၊ ဆြဲနပန္၊ ပရန္၊ အိပ္ပစ္ တို႔မွာ အဖမ္းျဖစ္ေစ၊ အခံျဖစ္ေစ ႏွစ္ဦးစလံုး အပစ္တြင္ လက္ ေထာက္ရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ ပစ္ျပီးမွ အားလြန္ကာ လက္ျပဳတ္ျပီး ေျမၾကီးကို လက္ေထာက္ ခ့ဲေသာသူကု က်ရွံဳးသူအျဖစ္သတ္မွတ္ရမည္။

၁၉။ က်င္သန္ႏွစ္ဦးသည္ က်င္ကိုင္ရာတြင္ လူထုပရိသတ္၏ အျမင္အားျဖင့္ ဟန္ေဆာင္ကာ နားလည္ မွဳႏွင့္ က်င္ကိုင္ေနၾကသည္ဟု(က်င္ဒိုင္အဖြဲဲ႕က) ယူဆလွ်င္ ႏွစ္ဦးစလံုးကို က်င္ပြဲမွ ထုတ္ပယ္ရမည္။ ဥပမာ- တစ္ဦးကိုတစ္ဦးက မနာက်င္ရေအာင္၊ ဟန္မပ်က္ရေအာင္၊ နားလည္မွဳ ႏွင့္က်င္ကိုင္ေနျခင္းျဖစ္ သည္။ (ခုခံေျပာဆိုခြင့္ လံုး၀မျပဳရ။)

၂၀။ ေရႊေမာင္းတန္း၊ ေငြေမာင္းတန္းတြင္ အမည္စာရင္းေပးသြင္းကာ က်င္တြဲျပီးေနာက္ က်င္ကိုင္ရန္ အခ်ိန္မီ မေရာက္လာပါက မေရာက္သူအား အရွံဳးေပးရမည္။ ေရာက္သူ အား အႏိုင္ ေပး၇မည္။

၂၁။ ေနာက္ဆံုးေရႊေမာင္းတန္း၊ ေငြေမာင္းတန္းတြင္ သံုးေယာက္ျပိဳင္တူ တက္ေရာက္လာပါက (၀ါ) အ မွတ္ခ်င္းတူညီေနပါက၊ မဲစနစ္ျဖင့္ဆံုးျဖတ္ေပးျပီး မဲေပါက္သူကိုအႏိုင္ေပးရမည္။ က်န္ႏွစ္ဦး ကို က်င္ကို ေစ ကာ ႏိုင္ေသာသူကို မဲျဖင့္ ႏိုင္ထားသူႏွင့္ ေရႊေမာင္း(သို႔) ေငြေမာင္းကို ေနာက္ဆံုး ဗိုလ္လု ၾက ရမည္။

၂၂။ အိပ္ပစ္ရာတြင္ က်င္ခံသူကို ျပန္ေအာင္မပစ္ႏိုင္ခ့ဲပါက က်င္ဖမ္းသူ(ပစ္သူ) အရွံဳးေပးရမည္။

၂၃။ ေတာင္ေက်ာ္(ပခံုးေက်ာ္)ပစ္ရာတြင္ မေက်ာ္ႏိုင္ဘဲ က်င္ဖမ္းသူကေျမကိုဒူးေထာက္ခ့ဲေသာ္ က်င္ဖမ္း သူက်သည္။ ဖမ္းသူရွံဳးသည္။

၂၄။ က်င္ခံသူက က်င္ဖမ္းသူ ေျခေထာက္မတင္မီ (မက်စ္၊မလိမ္မီ)တြန္းဖယ္ျပီးထြက္မေျပးရ။ သံုးၾကိမ္တိတိ ထြက္ေျပးေနလွ်င္ က်င္ဖမ္းသူကို ဖမ္းမရသူဟု မဆံုးျဖတ္ဘဲဒိုင္လူၾကီးအဖြဲ႔ကသင့္ေတာ္ သလို ဆံုးျဖတ္ေပးရမည္။

၂၅။ က်င္ဖမ္းသူႏွင့္ က်င္ခံသူတို႔သည္ တစ္ေယာက္ သံုးၾကိမ္က်စီဖမ္းရမည္။ အဖမ္းခံရမည္။ အကယ္၍ သံုးၾကိမ္တိုင္တုိင္ တစ္ဦးကိုတစ္ဦးက ဖမ္းမရပါက ေနာက္ထပ္ သံုးၾကိမ္ တစ္လွည့္စီ က်င္ဖမ္းျခင္း က်င္ ခံ ျခင္းကို ျပဳရမည္။ ဖမ္းမရပါက ယင္းက်င္အတြဲကို က်င္ခံု သမာဓိ အဖြဲ႔ သေဘာ အတိုင္း ဆံုးျဖတ္ ခြင့္ရွိ သည္။ ခံုသမာဓိအဖြဲ႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ေနာက္ဆံုး အတည္ ျဖစ္ေစရမည္။

၂၆။ က်င္ဖမ္းသူႏွင့္ က်င္ခံသူ က်င္ကိုင္ေနစဥ္ က်င္ဖမ္းသူက လက္တစ္ဖက္ေထာက္လွ်င္ က်င္ခံသူက လည္း လက္တစ္ဖက္ ေထာက္ႏိုင္သည္။

၂၇။ က်င္ဖမ္းသူသည္ က်င္ပစ္ရာတြင္ အားလြန္ျပီး လက္ျပဳတ္ကာ လက္ေထာက္မိပါက က်င္ဖမ္းသူ သည္ က်ရွံဳးသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္။

၂၈။ က်င္သန္ႏွစ္ဦးသည္ အားျပဳရင္း လက္ျပဳတ္သြားသည္ျဖစ္ေစ၊ လက္မျပဳတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ဖင္ထိုင္မိ ပါက ဖင္ထိုင္သူကို က်ရွံဳးသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ရသည္။(ျခြင္းခ်က္မရွိ က်ရွံဳးသည္။)

၂၉။ က်င္အဖမ္းျဖစ္ေစ၊ က်င္အခံျဖစ္ေစ ေျမလူးျပာက်ျပီး လက္မျပဳတ္ဘဲ ျပန္လွန္ႏိုင္ခ့ဲေသာ္ ေျမလူးျပာ က် က်ေသာ္လည္း ပထမ ထႏိုင္သူကို အႏိုင္ေပးရမည္။

၃၀။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူကို ေျခလိမ္က်စ္ျပီး ပစ္၍ ႏွစ္ဦးစလံုး တျပိဳင္တည္းက်ခ့ဲေသာ္ လက္ေျခ မျပဳတ္ပါက ျပန္လည္၍ အျမန္ထႏိုင္သူကို အႏိုင္ေပးရမည္။

၃၁။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ကိုင္ရာတြင္ျဖစ္ေစ၊ က်င္ စတင္ဖမ္းရာတြင္ျဖစ္ေစ အားလြန္ျပီး လက္ျပဳတ္ကာ ေျမကို လက္ဖ်ားႏွင့္ ေထာက္မိခ့ဲေသာ္ က်င္ဖမ္းသူအား အရွံဳးေပးရမည္။ က်သည္ဟုသတ္မွတ္သည္။

၃၂။ က်င္စံုတြဲဲကို ရခိုင္မ်ဳိးရိုးစသ္လာအရ မတြဲထိုက္သူမ်ားမွာ- ညီအစ္ကိုအရင္းအခ်ာျဖစ္ျခင္း၊ တူႏွင့္ ဦးရီးျဖစ္ျခင္း၊ သားႏွင့္အဖျဖစ္ျခင္းတုိ႔ တိုင္ဆိုင္လာခ့ဲလွ်င္ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔က လိုအပ္သလို ညွိႏွိဳင္းျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ေပးရသည္။ အျခားက်င္သန္မ်ားႏွင့္ ေျပာင္းလြဲ တြဲေပးရမည္။ တြဲေပးႏိုင္သည္။

က်င္သန္မ်ားေနရာယူျခင္း

က်င္သန္မ်ားသည္ က်င္ခံုသမာဓိလူၾကီးမ်ား၏ လက္၀ဲ လက်္ာေနရာတြင္ ေနရာယူရသည္။ ဤသုိ႔ ေနရာယူရျခင္းမွာ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ အရွံဳးအႏိုင္ ယွဥ္ျပိဳင္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္။

တစ္ခါတစ္ရံတြင္ က်င္သန္မ်ားသည္ တစ္ရပ္တစ္ေဒသတည္း ျဖစ္လင့္ကစား က်င္ပြဲစဥ္အရ၊ က်င္ပူး တြဲေသာအခါ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဆံုေတြ႔တတ္ၾကသည္။ ယင္းသို႔ပြဲစဥ္ ပူးတြဲျခင္းခံရသူ ႏွစ္သီးသည္တစ္ေန ရာတည္းတြင္ မေနဘဲ တစ္ဘက္မွတစ္ဘက္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ကာေနရာ ယူၾက ရသည္။

က်င္ကြင္းျခင္း

က်င္ပြဲက်င္းပရာသို႔ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ က်င္သန္မ်ားသည္ မိမိတို႔ ရရွိ ထားေသာေရႊေမာင္း၊ ေငြေမာင္းႏွင့္(ေရႊခြက္၊ေငြခြက္)မ်ားကို လည္တြင္ဆြဲ၍က်င္ကြင္းျပ ကသည္။ က်င္ကြင္း ေသာအခါ မိမိေလ့က်င့္ထားေသာ က်င္ကြင္းနည္းမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ကြင္းျပၾကရသည္။ ဟန္ေရး ျပၾကရ သည္။

က်င္သန္မ်ားစာရင္းေပးသြင္းျခင္း

က်င္သန္မ်ားကို ေခါင္းေဆာင္လာေသာ က်င္သန္ၾကီးသည္ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔သို႔ သြားေရာက္ ကာ က်င္သန္မ်ား၏ အမည္စာရင္းကို ေပးသြင္းၾကသည္။ ယင္းသို႔စာရင္းေပးသြင္း ေသာအခါ အဆင့္အတန္း အလိုက္ခြဲကာ အမည္စာရင္းေပးၾကရသည္။ ေရႊေမာင္းတန္း၊ ေငြေမာင္းတန္း၊ အေပ်ာ္တမ္း စသည္ျဖင့္ တိက်စြာစာရင္းေပးၾကရသည္။ က်င္သန္ၾကီးမ်ား ေပးထားေသာ အတန္းလိုက္ က်င္သန္စာရင္းကို က်င္ခံု သမာဓိအဖြဲ႔႕ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ စာရင္း ျပဳစုထားၾကရသည္။

မဂၤလာက်င္တြဲျဖင့္ က်င္ပြဲဖြင့္လွစ္ျခင္း

က်င္ပြဲကုိ ေန႔လယ္တစ္နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ညေနငါးနာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ က်င္ပြဲ ကို ေခတၱရပ္တန္႔ထားၾက၏။ ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ဆက္လက္ျပီး က်င္ပြဲက်င္းပၾကသည္။

အခ်ဳိ႕ပြဲမ်ားမွာ တစ္ေန႔တည္းႏွင့္ အျပီးသတ္က်င္းပၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ပြဲမ်ားမွာ သံုးရက္တိုင္တုိင္ က်င္းပၾက၏။ က်င္ပြဲကိုမဂၤလာက်င္တြဲျဖင့္ စတင္က်င္ကြင္း ဖြင့္လွစ္ၾကသည္။ မဂၤလာက်င္တြဲ ကို က်င္ကိုင္ ေသာ သူငယ္ႏွစ္ဦးကို ဆုေငြေပးေသာအခါ အျခားက်င္တြဲမ်ားထက္ ပို္၍ ဆုခ်ီးျမွင့္ၾကရသည္။

မဂၤလာက်င္တြဲကိုလည္း က်င္စည္းကမ္းႏွင့္အညီက်င္တိုက္ေပးရသည္။

က်င္ကြင္းေသာအခါ က်င္သန္မ်ားသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါစည္းကမ္းခ်က္တို႔ကို လုိက္နာၾက ရသည္။

၁။ အက်ၤီခႊတ္ရမည္။(ဖိနပ္မစီးရ။)

၂။ ခါးေတာင္းက်ဳိက္ရမည္။

၃။ မိမိရရွိထားေသာ ေရႊေမာင္း၊ ေငြေမာင္း၊ ဆုတံဆိပ္မ်ားကို လည္မွာဆြဲထားရမည္။

၄။ ေရွးဦးစြာ က်င္ခံသမာဓိလူၾကီးမ်ားအား ဂါရ၀ျပဳရမည္။

၅။ က်င္က်င္း(က်င္တလင္း) တစ္ပတ္ျပည့္ေအာင္ က်င္ကြင္းျပၾကရမည္။

ငွက္၀ံလက္သဲ(သို႔) ၀ံလက္သစ္လြတ္ကြင္းနည္း

ေရွးဦးစြာ က်င္သန္သည္ က်င္ခံုသမာဓိအဖြဲ႔၀င္လူၾကီးမ်ားကို ဂါရ၀ျပဳရသည္။ တစ္ဖန္ပြဲၾကည့္ ပရိ သတ္တို႔ကို ဂါရ၀ျပဳရသည္။

က်င္သန္သည္ မတ္တပ္ရပ္ကာ တည္ၾကည္ေသာမ်က္ႏွာထားျဖင့္ မိမိ၏လက္ႏွစ္ဘက္ကို လက္ အုပ္ခ်ီပူး ကပ္ထားသည္။ လက္မ်ားကို နဖူးေပၚတြင္ တင္ျပီး တျဖည္းျဖည္း၀ဲယာသုိ႔ လက္မ်ား ဆန္႔တန္း လိုက္သည္။ လက္ႏွစ္ေခ်ာင္း အေနအထားမွာ ငွက္ေတာင္ပံမ်ား ျဖန္႔၀ဲ သက့ဲ သို႔ ျဖစ္သည္။

လက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို အပၚသို႔ ဆတ္ခနဲ ေျမွာက္ခ်ီလိုက္ျပီး၊ ေနာက္တစ္ေနရာသို႔ လႊားခနဲ ခုန္လိုက္ သည္။ ယင္းေနရာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ဘယ္ညာလက္ႏွစ္ဘက္ျဖင့္ ဘယ္၊ ညာ ေပါင္ေပၚ ကို ရိုက္ ခတ္ လိုက္သည္။ ရိုက္ခတ္ျပီး ေနာက္ ငွက္မ်ား ပ်ံ၀ဲသက့ဲသို႔ လက္မ်ားကို ၀ဲယာသို႔ ဆန္႔တန္း ေ၀ွ႔ယမ္းကာ ကြင္းျပပါသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ လွည့္လွည့္ျပီး၊ ကြင္းတစ္ပတ္ ျပည့္ေအာင္ က်င္ကြင္းျပရသည္။ ၄င္း က်င္ကြင္းနည္းကို ၀ံလက္သဲ(သို႔) ၀ံလက္ ငွက္ကြင္း နည္း ဟုလည္းေခၚသည္။

က်ီးကန္းေရခ်ဳိးကြင္းနည္း

လက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ပူးကပ္ကာ နဖူးေပၚ၌ တင္ျပီးတျဖည္းျဖည္း ၀ဲယာသို႔ ဆန္႔တန္းလိုက္ သည္။ က်င္သန္က ဒူးကို ကုပ္ေနဟုန္ထားကာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေအာက္သို႔ နိမ့္ခ်ျမင့္ခ်ီ ျပဳလုပ္ကာ က်င္ကြင္းျပသည္။ က်ီးကန္းငွက္ေရခ်ဳိးသက့ဲသို႔ ျမင္ရသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျပီး က်င္ ကြင္းတစ္ပတ္လွည့္လည္ကာ က်င္ကြင္း ျပရသည္။

ဦးေခါင္း၀ဲကြင္းနည္း

ေျခတစ္ေခ်ာင္းကို မကာ ဘယ္ညာလက္မ်ားကို ဦးေခါင္းေပၚတြင္ ၀ဲကာ ၀ဲကာ ႏြဲ႔ေႏွာင္းစြာ ျဖင့္ က်င္ကြင္းျပရသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔ျပီး ကြင္းတစ္ပတ္လည္ေအာင္ က်င္ကြင္း ျပ ရသည္။

လင္းကြက္ငွက္ကြင္းနည္း

က်င္သန္သည္ လက္၀ါး ႏွစ္ဘက္ႏွင့္ေပါင္ႏွစ္ဖက္ကို တစ္ခ်က္စီ ရိုက္ခတ္လုိက္သည္။ ကိုယ္ ဟန္ အေနအထားကို ေကြ႔၀ိုက္ကာ လင္းကြက္ငွက္ပ်ံသည့္ အလား ေ၀ွ႔ကာယမ္းကာက်င္ကြင္းျပသည္။ ကြင္းတစ္ ပတ္ျပည့္ေအာင္ က်င္ကြင္းျပရသည္။

လက္ခေမာင္းခတ္ကြင္းနည္း

ညာဖက္လက္က ဘယ္ဖက္လက္ေမာင္းကို” ေျဖာင္း ေျဖာင္း ေျဖာင္း” အသံျမည္လာေအာင္ ရိုက္ ခတ္လိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္ လက္ႏွစ္ဖက္ကို (၉၀ံ)ခန္႔ေကြးကာ တျဖည္းျဖည္း ဆန္႔တန္း လာသည္။ လက္ ႏွစ္ဘက္ကို အေပၚသိဳ႔ ဆတ္ခနဲ ေျမွာက္တင္ကာ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပးလႊားခုန္အုပ္ကာ ေနရာ ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္သည္။ ယင္းသို႔ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပးလႊားကာ ကြင္းတစ္ပတ္ျပည့္ေအာင္ က်င္ ကြင္းျပရသည္။

ကင္းျမီးေကာက္ေထာင္ကြင္းနည္း

လက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ေျမျပင္မွာ ေထာက္ျပီးလွ်င္ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းကို မိုးေပၚသို႔ ေျမွာက္ကာ ကင္းျမီး ေကာက္ေထာင္ထားသည္။ ကင္းျမီးေကာက္ေထာင္ျပီး ဆယ္လွမ္းခန္႔သြားသည္။ ၄င္းအေန အထား မွ ကၽြမ္း ပစ္ခ်လိုက္ကာ မတ္တပ္ရပ္လိုက္သည္။ လက္မ်ားကို ပူးျပီး ရင္ဘတ္နားတြင္ ထားကာ တျဖည္း ျဖည္း ၀ဲယာ သို႔ ဆန္႔တန္းသည္။ လက္ဆန္႔တန္းလာေသာ အခါ ညာေျခကို (၉၀ံ)ခန္႔ကုပ္ျပီး ေမွာက္ထား သည္။ ထို႔ ေနာက္ေနရာ ေျပာင္းလုိေသာအခါမွာ ကင္းျမီးေကာက္ ေထာင္လုိက္ျပီး ေနရာေျပာင္း ေရႊ႕လိုက္သည္။ ပရိသတ္မ်ားက အထူးေကာင္းခ်ီး ၾသဘာ ေပးၾကသည္။ ကြင္းတစ္ပတ္လည္ေအာင္ ကြင္းျပီး ဟန္ေရး ျပရ သည္။

ေနာက္ကၽြမ္းပစ္ကြင္းနည္း

သူသည္ က်ားသတၱ၀ါက့ဲသို႔ ေနာက္ကၽြမ္းပစ္လိုက္သည္။ လက္မ်ားကို ေကြးကာ ေကြးကာ ၀ဲယာ ေရွ႕သို႔ ကိုယ္ခႏၶာကို လွည့္လွည့္ျပီး က်င္ကြင္းျပသည္။ ေနာက္ကၽြမ္း တစ္ခ်က္ပစ္လိုက္ ကြင္းျပလိုက္ႏွင့္ က်င္တလင္း တစ္ပတ္ျပည့္ေအာင္ က်င္ကြင္းျပရသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕တိုင္း ေနာက္ ကၽြမ္းပစ္ကာ ေျပာင္းေရႊ႕သြားသည္။ ပရိသတ္မ်ားက “က်ားလာေရ… က်ား… က်ား” ဟူ၍ ေၾကြး ေၾကာ္ကာ အားေပးၾကသည္။

ေရွ႕ကၽြမ္းပစ္ကြင္းနည္း

က်င္သန္သည္ က်ားက့ဲသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ေရွ႔ကၽြမ္း ပစ္လိုက္သည္။ ကၽြမ္းပစ္ျပီးလွ်င္ လ်င္ျမန္ သြက္လက္စြာ လက္ႏွစ္ဘက္ကို ဆန္႔တန္း၍ စြန္မ်ား ပ်ံ၀ဲသက့ဲသို႔ လက္မ်ားကို ၀ဲ၊ယာ ေရွ႔သို႔ ေနာက္သို႔ ကိုယ္ခႏၶာကို လွည့္ကာ က်င္ကြင္းျပသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔လိုေသာအခါ ေရွ႔ကၽြမ္း ပစ္ျပီး ေျပာင္းေရႊ႔လိုက္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ က်င္ကြင္း တစ္ပတ္ ျပည့္ေအာင္ လွည့္လည္ကာ က်င္ကြင္းျပသည္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ က်င္ကြင္းနည္းကား မ်ားစြာရွိပါလိမ့္မည္။သို႔ရာတြင္ က်င္ကြင္းနည္းမ်ားသည္ တစ္ေဒသႏွင့္ တစ္ေဒသ မတူဘဲ အနည္းငယ္စီ ကြဲျပားျခားနားမွဳရွိသည္။ က်င္သန္မ်ားသည္ မိမိကၽြမ္း က်င္
စြာ တတ္ေျမာက္ထားေသာ က်င္ကြင္းနည္းမ်ားကို အသံုးျပဳၾကသည္။

က်င္ဖမ္းျခင္း

က်င္ဖမ္းျခင္းဆိုသည္မွာ အခံက်င္သန္ကို၊ အဖမ္းက်င္သန္က ေျမေပၚသို႔ က်ေအာင္က်င္ပညာ ရပ္ျဖင့္ စည္းကမ္းတက် ပစ္ခ်ရန္ ျဖတ္းျခင္းကိုေခၚသည္။

အခံက်င္သန္ကို ေျမေပၚသို႔ က်ေအာင္ပစ္ခ်ျခင္းမွာလည္း စည္းကမ္းခ်က္ႏွင့္အညီ ပစ္ခ်ရသည္။ ေျမေပၚသို႔က်လွ်င္ ျပီးျပီဟု သေဘာျဖင့္ ပစ္ခ်၍ ကားမရပါ။ မလုပ္ရပါ။

အဖမ္းက်င္သန္က မိမိလက္ႏွစ္ဖက္ကို ကားထားရသည္။ ေျခကိုျမဲေစ၍ တည္ျငိမ္ေအးေဆး စြာ ရပ္ေနရပါသည္။ အခံက်င္သန္ ၀င္လာလွ်င္ က်င္ပညာပစ္နည္းမ်ဳိးစံုကို အသံုးျပဳျပီးပစ္လွဲ ရန္ အသင့္ ရွိေၾကာင္းကို ပရိသတ္အားလံုးက နားလည္သေဘာေပါက္ေစသည္။

က်င္ခံျခင္း

က်င္ခံျခင္းဆိုသည္မွာအဖမ္းက်င္သန္ကက်င္ပညာပစ္နည္းမ်ဳိးစံုကို အသံုးခ်ကာပစ္လွဲ ေသာ္လည္း ေျမေပၚသုိ႔မက်ႏိုင္ေအာင္ မိမိကုိယ္ကို က်င္ပညာရပ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ေသာ အတတ္ပညာျဖစ္သည္။

အခံက်င္သန္သည္ ေခါင္းကိုငံု႔လ်က္ ဖမ္းသူအားကာကြယ္ရန္ ဟန္အေနအထားရွိသည္။ လက္ႏွစ္ ဘက္ကို ၄၅ံ ခန္႔ေကြးကာ၊ အဖမ္းခံရန္ အသင့္ရွိေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေနသည္။ ပရိသတ္ မ်ားကလည္း အခံ က်င္သန္ဟူ၍ သေဘာေပါက္နားလည္ၾကသည္။ ခႏၶာကိုယ္ကို ႏွိမ့္ျပီး ေျခေထာက္မ်ားမွာ သံုးေပခန္႔ အကြာ တြင္ ထားရသည္။

က်င္ခံနည္းမ်ား

က်င္ခံနည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾကသည္။ အခံက်င္သန္သည္ အဖမ္းက်င္သန္က မည္သို႔မည္ပံု မည္သည့္ နည္း ႏွင့္မဆိုဖမ္းေစကာမူ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ရုန္းကန္လွဳပ္ရွားျခင္း၊ ေျခႏွဳတ္ျခင္း၊ ေရွာင္တိမ္း ျခင္း၊ ခၽြတ္ျခင္း၊ ပစ္ျခင္း၊ ခါျခင္း၊ ျပန္ကိုင္ပစ္ျခင္းျဖင့္ ေျမသို႔မက်ေအာင္ မိမိကိုယ္ကို ထိန္းသိမ္းထား ႏိုင္စြမ္း ရွိေသာ ပညာရပ္ျဖစ္သည္။

အခံက်င္သန္သည္ အဖမ္းက်င္သန္က ေျခေထာက္မတင္မီ ရုန္းကန္ထြက္ေျပးျခင္း မျပဳရ။ အဖမ္း က်င္သန္ ေျခမတင္မီ ရုန္းကန္ထြက္ေျပးပါက အခံက်င္သန္ကို က်င္စည္းကမ္းခ်က္အရအျပစ္ေပး ႏိုင္သည္။ အဖမ္းက်င္သန္ေျခတင္လာပါက ရုန္းကန္ထြက္ေျပးႏိုင္သည္။ ထြက္ေျပး ခြင့္ ရွိပါသည္။ ေျခတင္လာပါက ခံသူသည္ ပစ္ႏိုင္သည္။

လက္ဖ်ားဆြတ္ခံနည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ မိမိဖမ္းေသာအခါ အခံက်င္သန္ကို အႏိုင္ရရွိပါက မိမိက်င္ခံေသာအခါ လက္ဖ်ားဆြတ္ခံနည္းကို အသံုးျပပါသည္။ အခံက်င္သန္သည္ မိမိလက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ၄၅ံ ခန္႔ ေကြးထား ရသည္။ လက္မ်ားကိုျဖန္႔ထားရသည္။ အဖမ္းက်င္သန္ခႏၶာကိုယ္ႏွင့္ ႏွစ္ေတာင္ခန္႔ အကြာတြင္ တည့္မတ္စြာ ရပ္ေနရသည္။ မိမိေခါင္းကိုလည္း ငံု႔ထားရသည္။ အဖမ္းက်င္သန္ ကလည္း ဂုတ္ကိုဆြဲယူျပီး၊ ေျခတင္လာ လွ်င္ က်င္ဖမ္းသူ၏ ရင္ဘတ္ကိုတြန္းကန္ဖယ္ရွားကာ ေနာက္သို႔ဆုတ္ခြာလိုက္သည္။ က်င္ဖမ္း သူႏွင့္ လြတ္ လွ်င္ လက္မ်ားကို ကာျပထားရသည္။ အခံက်င္သန္က လက္ကိုကာျပထား က်င္ဖမ္းသူမွာ ဆက္ျပီး မဖမ္းရ ေတာ့ပါ။ တစ္ၾကိမ္ဖမ္းမရဟူ၍ သတ္မွတ္သည္။

ေဘးတိုက္၀င္ခံနည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ လက္ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ကားထားရသည္။ အခံက်င္သန္သည္ က်င္ဖမ္းသူ၏ ဘယ္ဖက္ကျဖစ္ေစ၊ ညာဘက္ကျဖစ္ေစ၊ မိမိအားသန္သည့္ဖက္မွ ေဘးတိုက္ခါးကို ၀င္၍ သိမ္းဖက္ ထား လိုက္သည္။ အဖမ္းက်င္သန္သည္ ေျခတင္၍ က်စ္လာလွ်င္ တအားကုန္ ရုန္းကန္ကာ ေျမွာက္ျပီး ေျခႏုတ္ လိုက္ရာ အဖမ္းက်င္သန္မွာ အားလြန္ျပီး ေရွ႔သို႔ထိုးက်သြား သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ အခံက်င္သန္သည္ လြတ္ ထြက္သြားေသာအခါလည္း ရွိသည္။ ဖမ္း၍ ကားမရပါေခ်။

ေနာက္ခါး၀င္ခံနည္း

အဖမ္းက်င္သန္က လက္ႏွစ္ဘက္ကိုကား ထားရသည္။ အခံက်င္သန္သည္ ေနာက္ဘက္မွ ေန၍ ဖမ္းသူ၏ခါးကိုတင္းက်ပ္စြာ သိမ္းဖက္ထားလိုက္သည္။ အဖမ္းက်င္သန္က အခံက်င္သန္၏ လက္ကိုဆြဲယူျပီး ေျခက်စ္ပစ္မည့္အျပဳတြင္ အခံက်င္သန္သည္ အေပၚသို႔ တအားကုန္ေျမွာက္၍ ရုန္းကန္ျပီး ေျခႏုတ္လိုက္ရာ အဖမ္းက်င္သန္မွာ ေရွ႕သို႔ေလွ်ာက္ကာ ေမွာက္ထိုးလဲက်သြားသည္။ အခံက်င္သန္က ေျခကိုတအားကုန္ ႏုတ္ခၽြတ္လိုက္ရာ အဖမ္းက်င္သန္မွာ လြတ္ထြက္သြား ေလသည္။

ေဘးကပ္၀င္ခံနည္း

အဖမ္းက်င္သန္က လက္ႏွစ္ဖက္ကို ကားထားရသည္။ အခံက်င္သန္မွာ မိမိအားသန္ရာ ဘက္မွ ေဘးကပ္၀င္၍ ဖမ္းသူ၏ခါးကို ဖက္ထားလိုက္သည္။ ဤသို႔ေဘးကပ္၀င္ခံျခင္းမွာ ဖမ္းသူႏွင့္ ခံသူႏွစ္ဦးတြင္ တစ္ဦးဦး က်မည္မွာ ေသခ်ာေနပါသည္။

ေဘးကပ္၀င္ခံလာေသာသူကို က်င္ဖမ္းသူက ေျခတင္ျပီး ေျခလိမ္က်စ္ကာ ပစ္ႏိုင္ရပါမည္။ ယင္းသို႔ ပစ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ က်င္သန္ဟူ္၍ လူအမ်ားက ဂုဏ္ယူၾကသည္။ မွတ္ခ်က္ခ်ၾကသည္။ အားေပးၾကသည္။

ေဘးကပ္၀င္ခံလာေသာသူကို ေျခလိမ္က်စ္ကာ မပစ္ႏိုင္ဘဲ အခံက်င္သန္ကို “က်င္ဖ်က္”ဟု ပြဲၾကည့္ ပရိတ္သတ္က ယူဆၾကသည္။ ေ၀ဖန္ၾက၏။ ေအာ္ဟစ္ေလွာင္ေျပာင္ျခင္းခံရတတ္ သည္။

ေဘးကပ္၀င္ခံလာေသာသူသည္ ကိုယ္ႏိုင္သူႏိုင္ သေဘာျဖင့္အေသခံကာက်င္၀င္ခံျခင္းျဖစ္ သည္။ က်င္ဖမ္းသူကက်င္ခံသူကို ေျခတင္ျပီး လိမ္က်စ္လိုက္ရာက်င္ခံသူမွာ တအားကုန္ေျခ ခၽြတ္ႏုတ္လိုက္ သည္။ ေျခခၽြတ္ႏုတ္ေသာ အခါ မကၽြတ္ပါက(အဖမ္းက်င္သန္) က်င္ဖမ္းသူက ႏိုင္ပါသည္။ အကယ္္၍ မက်ခ့ဲ ေသာ္ ႏွစ္ဦးသား လက္ျပဳတ္သြားေလသည္။ က်င္ခံသူမွာ လြတ္ေျမာက္သြားေလသည္။

ဂုတ္ခ်ဳိး၀င္ခံနည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေျမွာက္ကာ ကားထားရသည္။ အခံက်င္သန္က မိမိ အား သန္သည့္ဘက္မွ က်င္ဖမ္းသူ၏ ခ်ဳိင္းေအာက္သို႔ ေခါင္းသြင္းထားလိုက္သည္။ အဖမ္းက်င္သန္ သည္ ဂုတ္ခ်ဳိး ကာ ဂုတ္ခ်ဳိးပစ္နည္းျဖင့္ ပစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ အဖမ္းက်င္သန္ ပစ္မည္ အျပဳတြင္ အခံက်င္သန္က မိမိ၏ လက္ႏွစ္ဖက္ျဖင့္ က်င္ဖမ္းသူ၏ ခါးကို တင္းက်ပ္စြာ သိမ္းဖက္ ထားလိုက္သည္။ က်င္ဖမ္းသူ၏ ခါးစည္းကို ပြဲၾကည့္ပရိသတ္၊ က်င္ဒိုင္ လူၾကီးမျမင္ သာေအာင္ အေသကိုင္ထားျပီး လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္ ဖံုးထားရသည္။

အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္အား ပစ္မည္အျပဳတြင္ က်င္ခံသူက ခါးကိုဖက္ထားေသာ လက္ ျဖင့္ အဖမ္းက်င္သန္ကို အေပၚသို႔ျမင့္တက္သြားေအာင္ ေျမွာက္ထားလုိက္သည္။ အဖမ္း က်င္သန္ သည္ ပစ္ ခ်၍ကား မရ။ က်င္ခံသူက က်င္ဖမ္းသူ ေျခတင္ရန္ ေစာင့္ေနရမည္။ က်င္ဖမ္းသူ ေျခတင္ လာခ့ဲလွ်င္ က်င္ခံ သူက တင္ကူးျပီး ခါးကို ေစာင္းခ်လိုက္ရာ က်င္ဖမ္းသူမွာ ေျမေပၚသို႔ က်သြားေလ ေတာ့သည္။ က်ရွံဳးရ သည္။

ဗိုက္ပိုးခံနည္း

အခံက်င္သန္သည္ မိမိေခါင္းကို အဖမ္းက်င္သန္၏ ရင္ေအာက္သို႔သြင္း၍ ထားလုိက္သည္။ က်င္ခံ သူက လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္အဖမ္း က်င္သန္၏ ခါးကို သိမ္းဖက္ထားသည္။က်င္ဖမ္းသူသည္အိပ္ပစ္နည္း ျဖင့္သာ ပစ္ရန္ရွိပါေတာ့သည္။ အျခားပစ္နည္း ပစ္ရန္မရွိေတာ့ပါ။

က်င္ဖမ္းသူသည္ အိပ္ပစ္နည္းျဖင့္ ပစ္ရန္ မိမိကုိယ္ကို ေျမၾကီးေပၚသို႔ ေရွးဦးစြာ အိပ္ခ်လိုက္ရ ၏။ ယင္းသို႔က်င္ပစ္ရန္ အိပ္ခ်လိုက္ေသာအခါ အခံက်င္သန္က မိမိဖက္ထားေသာလက္ကို ျဖဳတ္ ကာ လ်င္ျမန္ စြာ ေျမေပၚသို႔ လက္ကိုလွမ္းေထာက္ရသည္။

အဖမ္းက်င္သန္ မည္မွ်ပင္ ျပန္ေအာင္ဆြဲေဆာင့္ပစ္ေသာ္လည္း၊ က်င္ခံသူမွာ မျပန္ဘဲ က်င္ဖမ္းသူ သာေျမေပၚတြင္ အိပ္ရက္သားက်ေနေပလိမ့္မည္။ ပစ္သူက်သည္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ အိပ္ပစ္နည္းျဖင့္ ပစ္ေသာအခါ အခံက်င္သန္ႏွင့္ အဖမ္းက်င္သန္တို႔ ႏွစ္ဦး လံုးျပန္သြားပါက က်င္ဖမ္းသူက ႏိုင္သည္။ မျပန္ဘဲ ေဘးေစာင္းခ်င္း က်ေသာ္ ပစ္ေသာ က်င္သန္ သည္ အလ်င္အျမန္ထႏိုင္ေသာ္လည္း၊ က်င္ဖမ္းသူက်သည္ ဟုသတ္မွတ္ထားၾကသည္။သို႔ေသာ္ အိပ္ပစ္ နည္းျဖင့္ ပစ္ေသာအခါ ျပန္သြားပါက က်င္ခံသူသည္ အျမန္ထႏိုင္ေသာ္လည္း အႏိုင္မရပါ။ အဖမ္းက်င္ သန္ အထ ေနာက္ကေသာ္လည္း အႏိုင္ေပးရ၏။

အိပ္ပစ္နည္းတြင္ျပန္လွ်င္က်င္ဖမ္းသူႏိုင္သည္။ မျပန္လွ်င္ဖမ္းသူမွာက်သည္။က်င္ခံသူအႏိုင္ ရသည္။

ပစ္နည္းစံုလင္က်င္စြမ္းအင္

က်င္ပစ္နည္းဆိုသည္မွာ အဖမ္းက်င္သန္က အခံက်င္သန္ကို ေျမေပၚသို႔ က်ေအာင္ ပညာသားပါပါႏွင့္ ပစ္ခ်ေသာနည္းကို ေခၚသည္။ ယင္းပစ္ခ်ေသာနည္းမွာလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိၾကသည္။

ပစ္ခ်ေသာနည္းမ်ားကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သံုးမ်ဳိးသံုးစား ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏိုင္သည္။ လက္ခ်ည္း သက္ သက္အသံုးျပဳ၍ ပစ္ခ်ေသာနည္း၊ ေျခခ်ည္းသက္သက္အသံုးျပဳ၍ ပစ္ခ် ေသာနည္းႏွင့္ လက္ေျခ ႏွစ္ ရပ္ကို ေပါင္းစပ္ကာ အသံုးျပဳ၍ ပစ္ခ်ေသာနည္းတို႔ျဖစ္ၾကသည္။

က်င္သန္မ်ားသည္ လက္ႏွင့္ ေျခႏွစ္ရပ္ကို ေပါင္းစပ္ကာ အသံုးျပဳ၍ ပစ္ခ်ေသာနည္းကို အသံုးမ်ား ေလ့ ရွိၾကသည္။

(က) လက္သက္သက္ႏွင့္ ဆြဲဖမ္းကိုင္တြယ္ပစ္ခ်နည္းမ်ားမွာ ေမာင္းဆြဲ၊ ေမာင္းလိမ္၊ ေမာင္းသတ္၊ ေမာင္းလႊဲ၊ ေမာင္းျပန္၊ ေမာင္းဖြင့္၊ ေမာင္းတန္း၊ ဂုတ္ဆြဲ၊ ဂုတ္သတ္၊ ဂုတ္ခ်ဳိး၊ ခြာတင္စည္း (ရင္စည္းပစ္)၊ ငံု႔ခါးဖမ္း(ငုပ္ဖမ္း)၊ ေမာင္းသတ္ခါးဖမ္းႏွင့္ ေမာင္းဆြဲခါးဖမ္း တို႔ျဖစ္သည္။

(ခ) ေျခခ်ည္းသက္သက္ အသံုးျပဳျပီး ပစ္ခ်ေသာနည္းမ်ားမွာ ေျခထိုး၊ ေျခနင္း၊ ေျခေပါက္၊ ေျခခ်ိတ္၊ ေျချပားသတ္၊ ေျခလိမ္၊ ေျခက်စ္၊ ေပါင္ျမွင့္(ေပါင္ထမ္း)၊ ေျခေကာ္ႏွင့္ ဒူးကန္ တို႔ ျဖစ္ ၾကသည္။

(ဂ) ေျခလက္ႏွစ္ရပ္ကို ေပါင္းစပ္ကာ အသံုးျပဳပစ္ခ်ေသာ နည္းမ်ားမွာ ေမာင္းဆြဲေတာင္ေက်ာ္၊ ဂုတ္ခ်ဳိး ျပင္ေျခလိမ္၊ တြင္းေျခလိမ္က်စ္၊ ႏွစ္ပင္ဆန္းဂုတ္ခ်ဳိး ေျခလိမ္၊ ေျခလိမ္ခါးဖမ္း၊ ႏွစ္ပင္ ေပါင္းလိမ္တြင္း ေမာင္း ဆြဲ၊ တြင္းေျခေကာ္၊ တြင္းေမာင္းဆြဲ၊ တြင္းေျခေပါက္ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။

ရပ္ေစာက္ေၾကာင္လိမ္ဂၽြမ္းပစ္နည္း

အခံက်င္သန္သည္ အဖမ္းက်င္သန္၏ ဘယ္ဘက္က ကပ္၀င္ျပီး ခါးကိုဖက္ထားပါလိမ့္မည္။ အဖမ္း က်င္သန္က အခံက်င္သန္၏ ဘယ္လက္ကို ျမဲျမံစြာ ဆုပ္ကိုင္ထားျပီး၊ မိမိေျခႏွင့္ အခံက်င္သန္၏ ဘယ္ေျခ ေထာက္ကို လိမ္က်စ္ကာ ေျမေပၚတြင္ လ်င္ျမန္စြာ ကင္းျမီးေကာက္ ေထာင္၍ တစ္ဖက္သို႔ျပန္သြားေအာင္ ကၽြမ္းပစ္လိုက္ရသည္။ ထိုအခါ က်င္ဖမ္းသူႏွင့္ က်င္ခံသူ ႏွစ္ဦး ကၽြမ္းျပန္၍ တစ္ဖက္သို႔က်သြားပါလိမ့္မည္။ ထိုသုိ႔က်သြားေသာအခါ အဖမ္း က်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္၏ ကိုယ္ေပၚမွာ ေရာက္ေနပါလိမ့္မည္။ က်င္ ဖမ္းသူႏိုင္၍ က်င္ခံသူ ရွံဳးပါသည္။

ယင္းသို႔ပစ္ျခင္းကို ေၾကာင္လိမ္ကၽြမ္းပစ္နည္းဟူ၍ ေခၚသည္။ ဤပစ္နည္းသည္ အလြန္အႏၱရာယ္ မ်ားသည္။ အကယ္၍ ကၽြမ္းပစ္ေသာအခါ ကၽြမ္းမျပန္ဘဲ ေနခ့ဲလွ်င္ ဂုတ္က်ဳိး တတ္ ပါသည္။ လက္က်ဳိးတတ္ ပါသည္။ သတိထားရမည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ဂုတ္ခ်ဳိးပစ္နည္း

အခံက်င္သန္သည္ အဖမ္းက်င္သန္၏ ေရွ႔သို႔ ေရာက္လာလိမ့္မည္။ အဖမ္းက်င္သန္က အခံက်င္ သန္၏ ေခါင္းကို မိမိဘယ္ဘက္ခ်ဳိင္းၾကားတြင္(လက္ကတီးၾကား)သြင္းျပီး ညွပ္ထားရမည္။ အဖမ္းက်င္သန္ သည္ အခံက်င္သန္၏ ညာလက္ကို မိမိဘယ္လက္ႏွင့္ မိေအာင္ခ်ဳပ္ကိုင္ ထားရသည္။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူ၏ ညာေျခကို ဘယ္ေျခႏွင့္တအား လိမ္က်စ္ျပီး ေျခေထာက္ကို ေရွ႕သို႔ ထိုးသြင္းထားရသည္။ ညာလက္ျဖင့္ က်င္ခံသူ၏ ဘယ္လက္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားကာ၊ ေမာင္းလွန္ျပီး ပစ္ခ်လိုက္သည္။ အခံက်င္သန္ မွာ မည္သို႔မွ် မလွဳပ္ရွားႏိုင္ ေတာ့ဘဲ ေျမေပၚသို႔ က်ေရာက္သြားေလသည္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ ညာဘက္က ၀င္လွ်င္ ဘယ္လက္ကိုခ်ဳပ္ကိုင္ထားရသည္။

ဂုတ္ခ်ဳိးေပါင္ထမ္းပစ္နည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္၏ ညာလက္ေမာင္းကို ဘယ္ဘက္ခ်ဳိင္းၾကားတြင္ သြင္းယူျပီး ညွပ္ထားလုိက္၏။ က်င္ဖမ္းသူက အခံက်င္သန္၏ ဘယ္လက္ကို မိမိညာလက္ ျဖင့္ ျမဲျမဲမိေအာင္ ဖမ္းခ်ဳပ္ ထားရသည္။ ယင္းအေနအထားေရာက္လာလွ်င္ အဖမ္းက်င္သန္သည္ ခံသူ၏ ညာေျခကို မိမိဘယ္ေျချဖင့္ လိမ္က်စ္လိုက္ရသည္။

လိမ္က်စ္ထားေသာ ေျခကိုလံုး၀ မလွဳပ္ရွားဘဲ ညာလက္ျဖင့္က်င္ခံသူ၏ ေပါင္ကို ဆြဲမကာ ေနာက္ သို႔လွန္ခ်လိုက္ရာ အခံက်င္သန္မွာ မည္သို႔မွ် မတတ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေျမေပၚပက္လက္ လန္ကာ က်သြားေလ ေတာ့သည္။ ယင္းသို႔ပစ္ခ်နည္းကို ဂုတ္ခ်ဳိးေပါင္ထမ္းပစ္ခ်နည္းဟု ေခၚသည္။

မွတ္ခ်က္ ။ ။ တခ်ဳိ႔အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ ေျခလိမ္က်စ္ ေပါင္ထမ္းပစ္ျခင္းကို ခြင့္မျပဳၾကဟု သိရသည္။ ဤပစ္နည္းကား ရမ္းျဗဲျမိဳ႔နယ္တြင္ ခြင့္ျပဳထားေသာ ပစ္နည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။

ေမာင္းက်ပ္ပစ္နည္း(သို႔)ေဘးက်ပ္ပစ္နည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္ကိုေဘးခ်င္း ယွဥ္၍ ရလာေသာအခါ အခံက်င္သန္၏ လက္ တစ္ေခ်ာင္းကို မိမိလက္ကတီး(ခ်ဳိင္း)ၾကားတြင္ ညွပ္ထားရသည္။ မိမိညွပ္ထားေသာ ဘက္မွ လက္ကို မိမိ လက္ျဖင့္ ေက်ာ့ယူကာ ေရွ႔သို႔ သြင္းထားလိုက္ရမည္။

မိမိ ညွပ္ထားေသာဘက္မွ မိမိေျခႏွင့္ က်င္ခံသူ၏ တြင္းေျခကို မလိမ္က်စ္ဘဲ ေနာက္ဖက္သို႔ မတင္ ကာ ေရွ႔သို႔ ထိုးခ်ပစ္လိုက္ရသည္(သို႔) ေရွ႕ကၽြမ္းထိုးျပီး ပစ္ခ်ႏိုင္ပါသည္။ ယင္းသို႔ပစ္ခ် နည္းကို ေမာင္းက်ပ္ ပစ္ခ်နည္း၊ ေဘးကပ္ပစ္ခ်နည္းဟု ေခၚပါသည္။

လွ်ပ္တျပက္ပစ္ခ်နည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ မိမိလက္ႏွင့္ အခံက်င္သန္၏ လက္တစ္ဖက္ကို ဖမ္းဆြဲလိုက္ရမည္။ မိမိ ေျခေထာက္ျဖင့္ အခံက်င္သန္၏ ေျခေထာက္ကို တအားကုန္ ခ်ိတ္ဆြဲလိုက္ရမည္။

အခံက်င္သန္၏လက္ကို က်င္ဖမ္းသူက မိမိလက္ျဖင့္ တအားကုန္ တုတ္ဆြဲခ်လိုက္ရာ အခံက်င္သန္ မွာ မည္သို႔ မွ် မတတ္သာေတာ့ဘဲလွ်ပ္တျပက္အတြင္း ေျမေပၚတြင္ ဖင္ထိုင္က် သြားပါလိမ့္မည္။

ယင္းသို႔ပစ္ခ်ျခင္း ကိုလွ်ပ္တျပက္ပစ္နည္းဟုေခၚသည္။ဤပစ္နည္းကို ရမ္းျဗဲျမိဳ႔နယ္ ေက်ာက္နဂါး ေက်းရြာမွ ေရႊေမာင္းတန္းက်င္သန္ ဦးလွျဖဴသည္ အျမဲတေစ အသံုးျပဳခ့ဲသည္။ က်င္ပြဲတိုင္းတြင္ ေရႊေမာင္း မ်ားကို ရရွိခ့ဲပါသည္။

ေပါင္စက္ကြင္း ပစ္ခ်နည္း

အခံက်င္သန္သည္ အဖမ္းက်င္သန္၏ လက္၀ဲဘက္တြင္လည္းေကာင္း၊ လက္ယာဘက္တြင္ လည္း ေကာင္း ေရာက္ရွိလာပါလိမ့္မည္။ က်င္ဖမ္းသူက က်င္ခံသူ၏ ပခံုးေပၚမွေက်ာ္၍ က်င္ခံ သူ၏ လက္တစ္ဖက္ ကို မိမိလက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္ အေသခ်ဳပ္ကိုင္ထားလိုက္ရမည္။

မိမိေျခေထာက္ကို က်င္ခံသူ၏ ေပါင္ႏွစ္ေခ်ာင္း ၾကားသို႔ ထိုးသြင္း၍ တအားေကာ္ကာ မတင္၍ ပစ္ခ်လိုက္ရမည္။ က်င္ခံသူမွာ အေပၚသို႔ ၾကြတက္လာျပီး အဖမ္းက်င္သန္ပစ္ခ်သည့္ အတိုင္း ေျမေပၚသို႔ က်သြားပါလိမ့္မည္။

ယင္းသို႔ပစ္ျခင္းကို ေပါင္စက္ကြင္း ပစ္ခ်နည္းဟုေခၚသည္။

ေျခေကာ္ ေျခခ်ိတ္ ေျခခတ္ပစ္နည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္၏ တြင္းေျခကိုျဖစ္ေစ၊ ျပင္ေျခကိုျဖစ္ေစ၊ မိမိ ေျခေထာက္ျဖင့္ ေကာ္ခ်ိတ္၍ တအားကုန္ေျမေပၚသုိ႔ တုတ္ခ်လိုက္ရမည္။ အခံက်င္သန္မွာ မည္သို႔ မွ် ကာကြယ္တား ဆီး ေသာ္လည္း မရဘဲ ေျမေပၚသို႔ ေခြက်သြားေတာ့သည္။

တစ္ခါတစ္ရံ ေျမေပၚသို႔ ေခြမက်ဘဲ က်င္ခံသူလက္ေထာက္က်သြားႏိုင္သည္။လက္ေထာက္မိလွ်င္ လည္း ရွံဳးသည္ဟု သတ္မွတ္ထားၾကသည္။

ေမာင္းဆြဲေျခလိမ္က်စ္ပစ္နည္း

အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္၏ လက္တစ္ဖက္ကို ဆြဲ၍ အတြင္းေျခကို မိမိေျခႏွင့္ အမိအရ လိမ္က်စ္လိုက္ရမည္။ ေျခကို ေရွ႔သို႔ထိုးကာ ပစ္ခ်လိုက္သည္။

ယင္းသို႔ပစ္ခ်ေသာအခါ အဖမ္းက်င္သန္သည္ အခံက်င္သန္၏ ေက်ာျပင္ကို လက္တင္၍ က်င္ခံသူ၏ ေနာက္ခါးကို သိမ္းဖက္ထားကာ ပစ္ခ်လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အခံက်င္သန္မွာ မည္သို႔မွ် မတတ္ ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အရွံဳးေပးလိုက္ရပါသည္။ ပစ္သူက ႏိုင္ပါသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ “က်င္” ပညာအေၾကာင္းကို တေစ့တေစာင္းေလ့လာျပီး တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

မဟာႏြယ္(မန္းတကၠသိုလ္)